11 Aralık 2018 Salı

SUÇ VE CEZA

Kitap en ünlü klasiklerden. Edebiyat ve düşünceyle ilgilenen hemen herkesin mutlaka okumuş olduğu bir yapıt. Benim ki çok kısa bir özet yorum.
***
FYODOR MİHAYLOVİÇ DOSTOYEVSKİ, asırlardır okunan
SUÇ VE CEZA romanını 1866'da yayınlamış.
Bugün hala okunuyor ve hala çok ilgi görüyor. Çünkü, adalet ihtiyacı hiç bitmiyor. İnsan var oldukça da bu ihtiyaç bitmeyecek. Dostoyevski'nin 60 yıllık (1821-1881) yaşamına bu kadar etkili eseri nasıl sığdırdığı da ayrı bir konu. 
***
Romanın başlıca mesajı:
Vicdan, en önemli ve etkili adalet mekanizmasıdır.
***
Roman kahramanı Raskolnikov yoksul bir hukuk öğrencisidir. Petersburg'da ağır yoksulluk yaşamakta ve öğrenimini sürdürmeye çabalamaktadır. Sonunda parasızlıktan bunalır ve bir cinayet işler. Eline geçen parayı da yoksul ve çaresizlere dağıtır.
Aynı kişi hem katil, hem de aziz.
***
Cinayet, entrika, iftira, aç gözlülük, yoksulluk, onur, asalet, bilgelik, deha, akıl oyunları ve inanç...
En temel gereksinimlerini bile karşılamaktan mahrum iken onurundan, kişiliğinden, vicdanından uzağa düşmemek...
Sefalet içinde iken muhteşem bir vicdanın ve merhametin heykelini dikmek...
***
Neyse ki Sonya'nın eşsiz çabalarıyla roman iyi bir finalle noktalanıyor. 
Ve kitapta inancın işlevi özenle vurgulanıyor.
***
Kim suçlu?
Toplum mu, Raskolnikov mu?
İşte bu sorunun yanıtı hep tartışılmaya devam edecek. 
İyilik yapmak için kötü yollar ve araçlar mübah mı?
Daha yüksek amaçlar için de olsa cinayet işlenebilir mi? Ne kadar iyi yürekli olursan ol, bu seni masum kılar mı?
***
To be or not to be!